Σακχαρώδης Διαβήτης της Κύησης

Πρόκειται για διαβήτη που εμφανίζεται για πρώτη φορά στην εγκυμοσύνη, συνήθως στο τέλος του δεύτερου τριμήνου, μετά την 24^η εβδομάδα και  στις περισσότερες περιπτώσεις
παύει να υπάρχει μετά το τέλος της. Η εξέταση που βοηθά στην ανίχνευση του διαβήτη είναι γνωστή ως ¨καμπύλη σακχάρου¨ και γίνεται με τη λήψη από του στόματος ποσότητας γλυκόζης (συνήθως 75 ή 100 gr) και μέτρησης του σακχάρου αίματος πριν και μετά τη χορήγηση (1/2 ώρα ή κάθε ώρα για τις επόμενες 2-3 ώρες).

Ποιες γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΣΔΚ:

Ο διαβήτης της κύησης είναι συχνός και συμβαίνει σε 4-8 % των κυήσεων. Κάθε έγκυος μπορεί να παρουσιάσει διαβήτη κύησης αλλά μερικές γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο. Γνωστοί παράγοντες κινδύνου είναι:

• Ηλικία άνω των 25 και ιδιαίτερα άνω των 35 χρόνων.
• Φυλή (λατίνοι, αφροαμερικάνοι).
• Παχυσαρκία ή υπέρβαρο προ κύησης. Η παχυσαρκία σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχει σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια. Οι παχύσαρκες γυναίκες έχουν 4πλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη κύησης, ενώ ο κίνδυνος σε αυτές με ΔΜΣ >40 είναι 9πλάσιος! Αυτό εξηγεί την αύξηση στην διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης την τελευταία δεκαετία (94% αύξηση στις ΗΠΑ από το 1989-90 έως το 2003-04), ενώ υπολογίζεται ότι αν δεν υπήρχε παχυσαρκία τα ποσοστά διάγνωσης θα ελαττώνονταν κατά 50%
• Υπερβολική αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της κύησης.
• Ιστορικό προηγούμενης κύησης με διαβήτη. Στις γυναίκες αυτές ο κίνδυνος αυξάνεται σε 30-80% σε επόμενη κύηση.
• Ιστορικό προ-διαβήτη/ αντίστασης στην ινσουλίνη.
• Ιστορικό κύησης με νεογνό άνω των 4 κιλών.
• Ιστορικό ανεξήγητου εμβρυϊκού θανάτου.
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
• Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη (γονείς ή αδέλφια) ή διαβήτη κύησης.

Ο βασικός τρόπος αντιμετώπισης του ΣΔΚ είναι η σωστή διατροφή, ώστε να μπορέσει να υπάρξει και να διατηρηθεί μια ευγλυκαιμική κατάσταση για την εγκυμονούσα που θα εξασφαλίσει την ομαλή πορεία της κύησης. Στην περίπτωση που δεν επιτυγχάνεται γλυκαιμική ρύθμιση με την διαιτητική αγωγή, συνιστάται η έναρξη ινσουλινοθεραπείας ώστε να αποφευχθούν οι δυσάρεστες συνέπειες του αυξημένου σακχάρου τόσο για την μητέρα όσο και το έμβρυο ή το νεογνό.

Αντιμετώπιση του ΣΔΚ:

Το βασικότερο όλων είναι η δημιουργία ενός εξατομικευμένου διαιτολογίου από κάποιον διαιτολόγο το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες της εγκύου, του εμβρύου και παράλληλα θα διατηρεί το σάκχαρο αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα.

Ο στόχος στα επίπεδα στην γλυκόζης αίματος είναι: < 60-90 mg/dl όταν η γυναίκα είναι νηστική και προ του ύπνου και < 130mg/dl μία ώρα μετά το γεύμα.

Ο έλεγχος σωματικού βάρους είναι απαραίτητος και σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα συστήνεται και απώλεια βάρους, κάτω από αυστηρή παρακολούθηση διαιτολόγου και ιατρού φυσικά ώστε να μην επηρεαστεί εγκυμοσύνη.

Οι διατροφικές συστάσεις για την κάλυψη των μακροθρεπτικών συστατικών στην συγκεκριμένη περίπτωση διαμορφώνονται ως εξής: Υδατάνθρακες 35-40%, πρωτεΐνες 20-25% και λίπη 30-35%.

Η ήπια σωματική άσκηση συνιστάται εφόσον δεν υπάρχουν σαφείς απαγορεύσεις. Η συνολική πρόσληψη των υδατανθράκων μπορεί να αυξηθεί χωρίς κίνδυνο.

Καταναλώστε πολλά και συχνά γεύματα.

Πολύ σημαντική είναι και η κατανομή των υδατανθράκων ημερησίως η οποία θα πρέπει να γίνεται ως εξής: Πρωινό: 10%, Πρόγευμα: 10%, Μεσημεριανό: 30%, Απογευματινό: 10%, Βραδινό: 30%, Προ ύπνου: 10%.

Οι φυτικές ίνες παρεμποδίζουν την ανάπτυξη μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας γι’αυτό προτιμάτε προϊόντα ολικής αλέσεως όπως ψωμί, μακαρόνια, ρύζι, δημητριακά.

Μετά τη γέννα θα πρέπει να γίνει έλεγχος του σακχάρου τις 2-3 πρώτες μέρες με ελεύθερη διατροφή. Αν οι τιμές του σακχάρου είναι φυσιολογικές, τότε σταματά ο καθημερινός έλεγχός του καθώς και η αυστηρή διατροφή που ακολουθούνταν μέχρι τώρα.

Με το πέρας 6-8 εβδομάδων μετά τον τοκετό πρέπει να γίνει μια καμπύλη σακχάρου για να επιβεβαιωθεί πως δεν υπάρχει διαταραχή στον μεταβολισμό της γλυκόζης. Αν όλα είναι φυσιολογικά, γίνεται απλή μέτρηση σακχάρου νηστείας στους 6 και στη συνέχεια στους 12 μήνες.

Γίνεται σαφές πως ο ΣΔΚ είναι μια κατάσταση που χρειάζεται στενή παρακολούθηση αλλά και εκπαίδευση της εγκύου στην περίπτωση της χορήγησης ινσουλίνης προκειμένου να υπάρχει καλή έκβαση της εγκυμοσύνης τόσο για την μητέρα όσο και για το έμβρυο.